KNX otomasyon sistemi bina otomasyon sistemlerinde oldukça yaygın kullanılan bir protokoldür. KNX ile sağlanmış modern enerji yönetimi sayesinde enerji sarfiyatının oldukça azaltılabilir.
AYDINLATMA OTOMASYONU NEDİR?
Dünya üzerinde en değerli şeyin enerji olduğunu düşündüğümüzde hayatımızın neredeyse her alanının enerjiye bağlı olduğunu görmekteyiz. Maalesef enerji ürettiğimiz kaynaklarımız sonsuz olmamasına karşın tüketimimiz her geçen gün katlanarak artmaktadır. Bu nedenle de yıllardır dünya üzerinde enerji tüketimlerimizi nasıl minimize edebiliriz başlıklı bir çok alanda çalışma yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir.
Enerji tüketimlerine baktığımızda karşımıza çıkan en yaygın ve büyük tüketimin aydınlatma için kullanılan enerji olduğunu görmekteyiz. Bu alan her geçen zaman yeni armatürler tasarruflu ampuller karşımıza çıkmaktadır. Peki yeterli bir tasarruf mudur? Tabi ki hayır. İzlenebilir, noktasal kontrol edilebilir ve bazen insan bağımsız bir aydınlatma kontrolü olan Aydınlatma Otomasyonu kavramı karşımıza çıkmaktadır. Aydınlatma otomasyonu konusu ile ilgili bir çok marka kendi sistemini oluşturmuş geliştirmiş ve başarılı sonuçlar alındığı görülmüştür. Aydınlatma otomasyonu fayda konusunda kendini ispatlasa da sistemin kuran markaya bağımlı olması sistemin ekonomik sürdürülebilirliği ve güvenli geleceği tehlikeye girmektedir. İşte bu noktada 10’a yakın üretici bir araya gelerek ortak bir protokol ile birbiri ile uyumlu çalışan cihazları barındıran bir sistem altyapı üzerinde fikir birliği ediyorlar. Bu sisteminin adı KNX (Konnex)dir.
KNX NEDİR?
Günümüzde aydınlatma otomasyonu denildiği zaman akla gelen KNX EIB sistem aslında bir haberleşme protokolüdür. 1990 senesinde Avrupalı üreticilerin bir araya gelerek kurduğu KONNEX derneği aydınlatma otomasyonunu standardize etmeyi amaçlamıştır. Bu protokole uygun üretim yapan üreticilerin cihazları KNX sistemi üzerinden çalışır ve başka üretici cihazları ile de haberleşmektedir. Bu şekilde aydınlatma otomasyonunda marka bağımsızlığını ortadan kaldırmışlardır. Yatırımın işletme maliyetleri üreticinin geleceği ve tasarrufundan bağımsız hale gelmiştir. Böylelikle aydınlatma otomasyonu tasarrufu sağlarken güvenilir işletme geleceğini de getirmektedir. Dünya üzerinde 400 üzerinde firma KNX sistem ekipmanları ve cihazları üretmektedir. Bu noktada da hem sistem tamamlanabilirliği hem de rekabet sayesinde uygun sistem maliyetlerini desteklemektedir.
KNX KULLANIM ALANLARI NELERDİR?
Hala aydınlatma otomasyonu başlığı altında bir protokol olarak geçse de aydınlatma otomasyonu sadece kontrol alanlarından bir tanesi olarak gelişmiş ve gelişmeye devam eden bir sistemdir. KNX protokolü iklimlendirme, havalandırma, perde panjur ve jaluzi kontrolünü de barındırmaktadır. Input output modülleriyle harici sistemlerden bilgi alıp harici sistemlere komutlar göndererek yönetebilir.
AYDINLATMA OTOMASYONU- KNX SİSTEMİ BAŞLICA FAYDALARI NELERDİR?
*KNX tabanlı aydınlatma otomasyonu dediğimiz zaman aklımıza gelmesi gereken ilk avantaj üretici marka bağımsız bir sistemdir. Bozulan veya zarar gören bir cihazı farklı marka bir cihaz ile değiştirme özgürlüğü sunmaktadır.
*Kablolama noktasında tasarruf. Enerji kabloları sadece besleyecekleri cihaza çekilir. Oda içerisinde bir anahtar vs gibi kumanda ekipmanlarına çekilmez. Anahtarlama ekipmanlarına KNX kablosu çekilir. Bakır çapı daha düşük olması nedeniyle yatırım maliyetini düşürücü bir etkendir.
*Tek noktadan kontrol ve izleme imkanı sunar. Bir alanı veya bir kompleksi tek bir noktadan kontrol edebilir, zamanlamalar ve senaryolar kullanabilirsiniz. Bir örnek ile açıklayalım;
Bir plazada kullanıldığını düşünelim. Yüzlerce oda ve alan var. Çalışma saatinin saat 18:00 da bittiğini varsayalım. Alanlarda açık unutulmuş ışıkların veya iklimlendirme sistemlerinin çalışması ciddi enerji sarfiyatına neden olmaktadır. KNX sisteminde alanlarda açık kalan aydınlatmaları, iklimlendirme cihazlarını ve bağlı olan diğer cihazların durumunu görebiliriz. Bu sistemleri KNX sayesinde kontrol edebiliriz. Sistemin tamamıyla insan bağımsız olmasını istiyorsanız bir zamanlama fonksiyonuyla KNX üzerinden sistemi kapatabilir mesai saatinden tekrar açılmasını sağlayabiliriz.
*KNX tabanlı aydınlatma otomasyonu sistemi kullanıcısına büyük konfor sağlamaktadır. Geliştirilen aplikasyonlar ile KNX aydınlatma otomasyon sistemi web üzerinden kontrol edilebilir. Kişiye ve kullanıcıya göre ayarlanan senaryolar ile konfor sağlamaktadır. Bir örnek ile açıklayalım;
Evinizde KNX tabanlı aydınlatma otomasyonu kullandığınızı düşünelim. Bir seyahattesiniz siz yokken sistem hava durumu kontrollü olarak bahçenizi sular. Dönüşünüzde siz eve gelmeden evinizi sizin konfor modunuza göre ayarlar. Siz sinema odanıza girdiğinizde tek bir tuşla ışıkları kapanmasını, projektör ve diğer cihazların açılmasını sağlar.
KNX SİSTEM KABLOLAMA ALT YAPI BİLGİLERİ
Sistem haberleşme kablosu olarak KNX sertifikalı YCYM 2x2x0,8mm veya J-Y(ST)Y 2x2x0,8mm kablo kullanılmalıdır.
Kablolama yapılırken en önemli nokta hiçbir noktada döngü yapılmamalıdır. Ağaç topolojisi ya da uç noktadaki cihaza kadar kablolama yapılmadır. Döngü sistemin yanlış çalışmasına ya da çalışmamasına yol açmaktadır.